“Mourinho coi Roma là cách để quay trở lại với những đội bóng lớn”, nhà báo James Horncastle nói trên Football Daily. “Mourinho luôn muốn giành chiến thắng ở bất kỳ nơi nào bản thân đặt chân tới. Tại AS Roma, Jose có lẽ cũng nghĩ thế, trừ khi CLB bắt đầu thay đổi chiến lược, chi nhiều tiền hơn nếu CLB không thể giành chức vô địch”.
Mourinho có thể đi đâu?
Một ngày trước trận chung kết Europa League, ngồi trước đông đảo phóng viên ở phòng họp báo, Mourinho nói: “Tôi chỉ nghĩ đến việc làm thế nào để giành được chức vô địch. Sau đó, dù kết quả ra sao, tôi và Roma sẽ mãi mãi gắn bó với nhau”.
24 giờ sau, khi AS Roma để thua trước Sevilla, Mourinho thay đổi giọng điệu. Trong những chia sẻ của nhà cầm quân này, ông không hề thốt ra lời nào cam đoan sẽ tiếp tục gắn bó với đội bóng.
“Tôi muốn ở lại Roma, nhưng các cầu thủ xứng đáng nhiều hơn thế. Tôi cũng vậy”, chiến lược gia người Bồ Đào Nha thốt lên.
Mourinho có lẽ muốn rời CLB. Thế nhưng, ông sẽ đi đâu? PSG chưa có dấu hiệu cụ thể nào muốn chiêu mộ nhà cầm quân người Bồ Đào Nha. Quan trọng hơn, trận thua Sevilla khiến “Người đặc biệt” vỡ kế hoạch lớn. Tấm vé thông hành để trở lại những CLB tên tuổi với ông đứng trước nguy cơ bị cuốn bay.
AS Roma thua Sevilla, Mourinho mất chức vô địch Europa League. Vào lúc này, thuyền trưởng 60 tuổi đối mặt hoài nghi. Ông có thật sự hết thời? Một câu hỏi khó.
Khi cựu thuyền trưởng Manchester United vẫn có thể giúp đội nhà gặt hái thành công, như mang về cho AS Roma chiếc cúp UEFA Conference League, hay lọt vào chung kết Europa League mùa này, gạch tên “Người đặc biệt” khỏi cuộc chơi sẽ là sai lầm lớn.
Nhưng một điều chắc chắn rằng thứ bóng đá của Mourinho đang đứng ngoài dòng chảy của thời cuộc. Nó trở nên quá cũ kỹ. Đây là thời kỳ các CLB chuyển sang chơi kiểm soát bóng và gây áp lực tầm cao. Man City, Liverpool, Bayern Munich hay thậm chí Brighton cũng đang đá như vậy.
Independent cho rằng sự nghiệp cầm quân của Mourinho bắt đầu đi xuống từ khi bị Manchester United sa thải. Từ chỗ được kỳ vọng giúp đội bóng chinh phục những danh hiệu lớn, Mourinho giờ chỉ được giới chủ hy vọng mang về suất dự Champions League. Từ Tottenham tới AS Roma, tất cả đều coi Champions League là tham vọng lớn nhất.
Không khó để thấy vị thế Mourinho suy giảm rất nhiều trong thời gian qua. Thứ hạng của “Người đặc biệt” không còn nằm trong nhóm “elite” (tạm gọi là hàng đầu) như Carlo Ancelotti, Jurgen Klopp, Thomas Tuchel,… Với Mourinho, lần gần nhất ông chinh phục được chức vô địch Champions League đã cách đây hơn 13 năm, cùng Inter Milan.
Tại Serie A mùa này, Roma tiếp tục không thể cán đích trong top 4. Lối chơi của đội bóng bị bỏ lại bởi những tên tuổi lớn – các đội chơi triết lý áp đặt kiểm soát lối chơi. Trong khi đó, thứ bóng đá của Mourinho khiến người hâm mộ cảm giác rằng “đội bóng làm tất cả để tránh thua hơn là hào hứng với chiến thắng”.
Cách tiếp cận này lỗi thời. Roma ít có sự phát triển về mặt xây dựng tấn công. Đó là lý do đội bóng phụ thuộc nhiều vào những khoảnh khắc tỏa sáng cá nhân, như pha dứt điểm của Paulo Dybala xé lưới Feyenoord.
Vào một ngày đẹp trời, ở cúp châu Âu, triết lý của Mourinho có thể phát huy sự hiệu quả. Song, trước đối thủ dày dặn kinh nghiệm và bản lĩnh, thứ vũ khí ấy trở nên vô hại. Nói cách khác, không phải lúc nào cầu thủ cũng có khoảnh khắc xuất thần, như cú volley của Zinedine Zidane vào lưới Bayer Leverkusen, siêu phẩm “ngả bàn đèn” được Gareth Bale thực hiện.
Số phận gọi tên Mourinho trong những đêm tất cả tưởng rằng đội bóng của ông thất bại. Đó là 90 phút ở Camp Nou cách đây 13 năm, sân vận động chứng kiến Inter Milan với 10 người trên sân và kiểm soát bóng chỉ 19% vẫn không bị Barca khuất phục với tỷ số quá đậm trong trận bán kết lượt về Champions League. Hôm ấy, Inter Milan dưới trướng Mourinho thua 0-1, nhưng vẫn giành chiến thắng chung cuộc 3-2 sau hai lượt trận.
Hay gần nhất, thầy trò Mourinho giành quyền vào chung kết Europa League nhờ chiến thắng với tổng tỷ số 1-0 sau hai lượt trận trước Bayer Leverkusen. Đáng nói, trong trận bán kết lượt về trên sân BayArena (Đức), đại diện Serie A có đúng một cú sút và lại không trúng đích. Chủ nhà Leverkusen kiểm soát bóng tới 71,6%, thực hiện tới 23 cú sút, trong đó 6 lần bóng đi trúng đích, 1 lần chạm xà nhưng không thể tìm được bàn thắng.
Sự nghiệp Mourinho có thể đã lụi tàn nếu không có chức vô địch Conference League năm ngoái cùng AS Roma. Và lẽ ra, người hâm mộ tìm được câu trả lời cho nghi vấn “Mourinho đã hết thời hay chưa”, nếu AS Roma bị loại sớm tại Europa League.
Thế nhưng, Mourinho vẫn chứng minh rằng thứ bóng đá bị nhiều cầu thủ gán cho biệt danh “hắc ám” hay ” ghê tởm” vẫn còn cho thấy giá trị. Điều này khiến “Người đặc biệt” vẫn còn chỗ đứng trong làng HLV.
Trên đất Hungary, dưới ánh đèn chói lọi của sân Puskás Aréna, tất cả đã mơ về ngày trở lại hoàng kim cho Mourinho sau khi Dybala mở tỷ số. Trong một khoảnh khắc, những gì hay nhất từng giúp Mourinho tạo ra thương hiệu hiện về.
Kế hoạch ấy bất ngờ bị phá sản. Pha đốt lưới nhà của Mancini, Chris Smalling với cú đánh đầu chạm xà ngang vào hiệp phụ thứ hai, pha bắt phạt đền xuất thần của Yassine Bounou làm thay đổi cuộc chơi. AS Roma bại trận, mất luôn chức vô địch Europa League.
Còn Mourinho, ông mất đi thứ quý giá nhất, đó là lời thừa nhận về đẳng cấp lúc này. Yếu tố có thể đưa ông trở lại PSG hay thậm chí Real Madrid.
Mourinho nên ở lại Roma?
Nhiều CĐV đang muốn thế. Song, họ không phải yếu tố quyết định tương lai chiến lược gia 60 tuổi – người luôn càm ràm với ban lãnh đạo đội bóng về việc chất lượng đội hình AS Roma không đủ mạnh để cạnh tranh với những tên tuổi lớn.
Trước trận chung kết Europa League, Gazzetta dello Sport đưa tin ban lãnh đạo AS Roma sẽ nhóm họp với Mourinho trong thời gian ngắn tới, để đánh giá tình hình đội bóng. Chắc chắn rằng “Người đặc biệt” sẽ muốn mua nhiều tân binh trong kỳ chuyển nhượng hè nếu ông ở lại CLB.
Dù vậy, AS Roma không phải đội bóng giàu có như Man City hay PSG. Họ cũng bỏ lỡ thời cơ giành lấy mỏ vàng là suất dự Champions League, sân chơi sẽ mang về cho các CLB những khoản tiền hấp dẫn.
Theo quy định của UEFA, đội góp mặt ở vòng bảng Champions League sẽ nhận khoản tiền 12 triệu euro. Bên cạnh đó, mỗi chiến thắng ở vòng bảng mang về cho CLB 1,5 triệu euro, hòa là nửa triệu euro. Càng tiến sâu, đội bóng sẽ nhận được những khoản tiền nhiều hơn.
Hè 2021, Mourinho tới Roma và CLB lập tức chi 100 triệu euro để tăng cường lực lượng. Hai kỳ chuyển nhượng gần đây, con số ấy giảm xuống còn 7 triệu euro. Roma kết thúc năm tài chính 2021-22 với khoản lỗ kỷ lục 219 triệu euro. Những thống kê ấy chỉ ra sự thật phũ phàng mà có lẽ Mourinho sẽ không thích. Ông khó được ban lãnh đạo đáp ứng nhu cầu chuyển nhượng trong hè này.
Đội hình Roma chưa phải quá xuống cấp. Nhưng ngay cả khi có Dybala, Andrea Belotti, Georginio Wijnaldum,… trong đội hình, CLB vẫn thất bại trong việc giành vé dự Champions League. Vậy điều gì đảm bảo đội bóng màu bã trầu tiếp tục trình diễn phong độ thuyết phục mùa tới? Chỉ với tài năng của Mourinho có đủ làm điều đó?
Giới chuyên môn tin rằng là có. Còn thực tế chỉ thời gian mới trả lời được. Nhìn chung, Mourinho không có nhiều lựa chọn nào khác sau khi đã thất bại trước Sevilla ở chung kết Europa League.