Không mất quá nhiều thời gian để truyền thông Italy đồng loạt đưa tin trước bi kịch diễn ra tại sân Renzo Barbera rạng sáng 25/3 (giờ Hà Nội). Gazzetta dello Sport gọi đây là “Thảm họa Italy”, còn IFTV mô tả đây là điều “tồi tệ hơn cả ác mộng”.
Những bình luận thất vọng của CĐV Italy lan đi với tốc độ chóng mặt. Tất cả đều suy sụp sau kết quả không thể tưởng tượng nổi ở Sicilia. Italy đã thua và không thể giành vé tới vòng chung kết World Cup 2022.
Italy thể hiện sự bạc nhược
Italy thực hiện 32 cú sút trong 90 phút tại Renzo Barbera, một nửa trong số đó bị cản lại và 5 lần đi trúng đích. Nhà ĐKVĐ Euro không có bàn nào. Bắc Macedonia sút 4 lần, 2 trong số đó đi trúng đích và có bàn thắng ở phút 90+2. Đó là cú đá duy nhất trong 30 phút cuối trận của đội tuyển này.
Italy thậm chí được hưởng 16 quả phạt góc, so với 0 của đội khách, nhưng kết quả là tương đương. Từ vị thế vô địch Euro, Azzurri giờ chỉ còn là cái bóng của chính mình. Những vấn đề của nền bóng đá giàu truyền thống này đột ngột trở lại vào thời khắc người Italy cần quên đi nó nhất.
Vấn đề đầu tiên là tuyển Italy không biết tấn công. Italy đã ghi 13 bàn/7 trận tại Euro 2020, nhưng không biết cách chọc thủng lưới đối thủ trong những trận sinh tử với Bắc Ireland ở lượt đấu cuối vòng loại và giờ là Bắc Macedonia. Trước đó, họ cũng không thể tạo ra khác biệt trước Thụy Sĩ, bất chấp việc sở hữu những cú đá phạt đền vào phút cuối.
Vấn đề thứ hai là tuyển Italy bảo thủ. Truyền thông và báo chí Italy đã nhấn mạnh việc HLV Roberto Mancini phải thay đổi hệ thống để chơi khác đi so với chính họ tại Euro 2020. Song cựu HLV Man City nói không. 6 vị trí từ tiền vệ đến tiền đạo của Italy trước Bắc Macedonia là những người đá chính tại Euro và vẫn là sơ đồ 4-3-3.
Mancini nói không với Lorenzo Pellegrini, thủ quân của AS Roma đang chơi hay trong mùa giải này, lắc đầu với cả Nicolo Zaniolo hay Mattia Zaccagni. Ông tin vào bộ khung đưa mình lên đỉnh châu Âu, thậm chí trao băng đội trưởng cho Immobile và nhìn tiền đạo này sút trúng đích một lần trước khi bị thay ra sớm.
Vấn đề thứ ba là tuyển Italy mất tập trung vào phút chót. Azzurri trong lịch sử quá quen với những thất bại trước các đối thủ yếu kiểu như Bắc Macedonia. Từ Hàn Quốc, Slovakia, Costa Rica…, đối thủ khó tin cỡ nào đều có thể đánh gục Italy trong ngày xấu trời.
Cú đá của tiền đạo Aleksandar Trajkovski đến vào phút bù giờ thứ 2 của hiệp 2, khi người Italy có lẽ bắt đầu nghĩ về hiệp phụ. Donnarumma không phải đổ người suốt nửa giờ đồng hồ và khi buộc phải làm điều ấy, thủ môn này thất bại.
Italy sút gấp 8 lần đối thủ nhưng không ghi được bàn và thất bại.
Những dự cảm chẳng lành thực tế đến sớm khoảng 3 giờ trước khi bóng lăn, thời điểm Mancini công bố danh sách cầu thủ có mặt trong trận này. Gianluca Scamacca, niềm hy vọng số một trên hàng công Azzurri, bất ngờ bị loại. Mancini sau đó nói trong buổi tập cuối, chân sút của Sassuolo bị đau cơ và không thể thi đấu. Italy chẳng còn cách nào ngoài tin Immobile.
Manuel Locatelli, Stefano Sensi, Zaniolo cũng bị loại. Những nhân tố có thể tạo đột biến cho Azzurri đều bị Mancini gạt ra ngoài, và Azzurri thất bại.
Đáy vực
Truyền thông Italy coi thất bại trước Bắc Macedonia tồi tệ gấp nhiều lần điều xảy ra trước Thụy Điển 5 năm trước. Bởi cách đây nửa thập niên, Italy không có bệ phóng Euro 2020 như hiện tại. Việc Italy của Giampiero Ventura gục ngã là điều nhiều người có thể thấy khi họ không có tầng lớp kế cận, cùng tư duy tránh thua trước khi thắng cũ kỹ.
Hình ảnh Daniele De Rossi mắng Ventura trên ghế dự bị đến giờ vẫn là biểu tượng cho xung đột ở tuyển Italy khi ấy.
Lúc này, mọi thứ hoàn toàn trái ngược. Azzurri đang sở hữu thế hệ trẻ thiện chiến với tư duy tấn công hợp với thời đại. Họ đã chinh phục Euro 2020 bằng kiểu đá này và lẽ ra nên cải tiến đội hình để vươn xa hơn. Tuy nhiên, Italy chọn cách đứng im thay vì vươn lên vào thời điểm họ cần cú hích nữa.
HLV Roberto Mancini từ người hùng thành tội đồ của tuyển Italy chỉ trong chưa đầy một năm. Ảnh: Reuters.
Mancini dường như hài lòng với những thay đổi mình đã tạo ra. Ông nói không với sự thăng tiến mạnh mẽ của nhóm cầu thủ Roma và Sassuolo, từ chối thay đổi đội hình, bảo vệ mù quáng các cậu học trò cưng. Và Italy liên tục bước hụt ở vòng loại World Cup 2022 sau chiến tích ở Wembley.
Mancini không để ý tới việc Italy giờ bị bóc trần sau chiến tích vô địch Euro 2020. Từng cử động của nhóm cầu thủ đá chính đều được phân tích kỹ lưỡng để tìm cách hóa giải.
Trước Bắc Macedonia, CĐV dễ dàng biết Insigne sẽ cắt bóng từ cánh trái vào trung lộ để cứa lòng. Berardi cũng làm điều tương tự ở cánh đối diện. Còn Immobile đói bóng khi luôn phải chơi quay lưng với khung thành đối phương.
Phương án tạo ra đột biến lớn nhất của Italy, Federico Chiesa, đang nằm viện sau chấn thương dây chằng. Việc mất hỏa lực rõ ràng là điều không ai muốn, nhưng nền bóng đá như Italy chỉ biết nhìn vào Chiesa khi gặp khó khăn thì không xứng đáng để mơ tới bất kỳ điều gì.
Người Italy giờ bắt đầu coi World Cup như lời nguyền. Từ sau chức vô địch World Cup 2006, Italy liên tục thất bại ở cúp thế giới. Họ bị loại ở vòng bảng World Cup 2010 và 2014, không thể giành vé tới World Cup 2018 và 2022. Lần cuối Italy chiến thắng ở thể thức knock-out ở sân chơi World Cup chính là trận chung kết tại Berlin.
Người hâm mộ đội tuyển áo màu thiên thanh giờ sẽ phải chờ ít nhất tới năm 2026 để có thể chứng kiến đội bóng con cưng thi đấu ở ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh.
2026, tức tròn 20 năm sau những ký ức của Marco Materazzi, Fabio Cannavaro, Fabio Grosso hay Andrea Pirlo trên đất Đức năm nào, quãng thời gian ấy quá dài và có lẽ là cái giá đắt cho những điều kỳ diệu từng diễn ra trên mùa hè đất Đức.
“Chiến thắng ở nơi đâu?” (Dov’è la Vittoria?) là câu hát nổi tiếng trong bản quốc ca Fratelli d’Italia của người Italy. Câu hỏi ấy tưởng chừng như được trả lời sau những ký ức tuyệt đẹp vào mùa hè 2021.
Song chỉ sau chưa đầy một năm, mọi giấc mơ tan biến và ác mộng trở lại. 5 năm sau đáy vực trước Thụy Điển, tuyển Italy giờ quay lại chính vị trí cũ, thậm chí ê chề hơn. Quá khứ vinh quang ở World Cup mãi là hôm qua với Azzurri.