World Cup 2022 diễn ra vào cuối năm, có thể khiến kỳ chuyển nhượng hè ít sôi động vì cầu thủ ngại đổi CLB trước giải lớn.
World Cup lần đầu vào mùa Đông ở Bắc bán cầu ảnh hưởng đáng kể tới chương trình thi đấu của các giải VĐQG hàng đầu châu Âu. Ngoại hạng Anh sẽ gián đoạn sáu tuần từ giữa tháng 11 đến Lễ Tặng quà. Lịch đấu này đã được ấn định từ lâu, nhưng các đội vẫn chưa quen với việc chuẩn bị cho mùa giải mới từ trước tháng 7.
Các CLB Ngoại hạng Anh sẽ trở lại tập luyện lần lượt đến cuối tháng 6, chỉ khoảng một tháng sau chức vô địch của Man City. Bộ phận khoa học thể thao của các đội sẽ phải lên giáo án để đảm bảo cầu thủ sung sức cho mùa mới. Các cầu thủ phải dự UEFA Nations League hay vòng loại World Cup trong tháng 6 sẽ có thêm thời gian đủ để hồi phục. Nhưng quãng nghỉ này chỉ đủ để cầu thủ thở hơn là để nghỉ ngơi.
World Cup vào mùa Đông không chỉ ảnh hưởng tới kết quả trên sân bóng, còn tác động đến kỳ chuyển nhượng hè 2022. Thị trường sẽ ảnh hưởng đặc biệt bởi World Cup, khi cầu thủ đều không muốn lỡ cơ hội góp mặt ở Qatar.
Với những cầu thủ Ngoại hạng Anh, World Cup là mục tiêu của họ. Họ phải khỏe mạnh, duy trì phong độ, và cần được thi đấu. Họ sẽ nhìn vào cơ hội thi đấu trong nửa đầu mùa 2022-2023 với CLB. Và nếu thay đổi đội bóng, cơ hội ra sân của họ có thể bị ảnh hưởng.
Có những cầu thủ sẽ chuyển CLB bất chấp cơ hội thi đấu của họ ra sao. Chẳng hạn Takumi Minamino có thể không được Nhật Bản triệu tập dù anh ghi 17 bàn qua 42 trận cho đội tuyển. Bởi ở Liverpool, Minamino chỉ được đsa chính một trận Ngoại hạng Anh, chơi tổng cộng 176 phút. Chính HLV Jurgen Klopp cũng phải thừa nhận Minamino thiếu cơ hội thi đấu là “tội ác”.
Nhưng nhiều cầu thủ khác sẽ chọn CLB dựa theo khả năng họ sẽ được triệu tập tới World Cup, chẳng hạn Marcus Rashford có được thi đấu thường xuyên dưới trướng Erik ten Hag. Christian Benteke là tuyển thủ Bỉ nhưng chưa đá chính trận nào ở Ngoại hạng Anh cho Crystal Palace sau hôm 1/1/2022. Benteke đã phải lỡ World Cup 2014 và 2018, nên tiền đạo 31 tuổi sẽ không muốn một lần nữa vắng trên chuyến bay tới Qatar. Nhưng anh sẽ phải làm gì để được HLV Roberto Martinez trao suất đó, và liệu cơ hội có đến nếu anh vẫn còn chơi ở Crystal Palace không?
Tương tự, Steven Bergwijn liệu có trở lại tuyển Hà Lan không khi anh mờ nhạt ở Tottenham. Lần gần nhất anh đá chính ở Ngoại hạng Anh đã từ tháng 1/2022. Mối lo ngại mất suất ở đội tuyển khiến Bergwijn nóng lòng gia nhập Ajax hè này.
Thời gian thi đấu luôn là tiêu chí hàng đầu của cầu thủ, đặc biệt trước thềm World Cup. Marlon Fleischman là giám đốc điều hành một công ty đại diện hàng trăm cầu thủ Ngoại hạng Anh, và ông hiểu rõ các thân chủ muốn gì. “Đó là ưu tiên của cầu thủ”, Fleischman nói với Athletic. “Các cầu thủ muốn vô địch World Cup hơn là Champions League. Đại diện đất nước chơi bóng ở World Cup là đỉnh cao sự nghiệp của họ. Cầu thủ đều khao khát tới đó, nhưng không phải ai cũng thành công”.
Fleischman còn cho rằng cầu thủ sẵn sàng chuyển tới một CLB ít cạnh tranh, nếu điều đó giúp họ thi đấu thường xuyên hơn. Họ sẽ không chấp nhận cuộc chuyển nhượng đó trong một năm “thường”. Nhưng ở năm có World Cup, suy nghĩ của cầu thủ sẽ ảnh hưởng. Chỉ cần có một cơ hội để chen chân tới World Cup, họ sẽ làm thế.
Tuyển thủ Mỹ Chris Richards là một ví dụ như vậy. Trung vệ 22 tuổi thuộc biên chế Bayern, nhưng được cho Hoffenheim mượn mùa trước. Anh đang sẵn sàng rời Bayern và đích đến có thể là Crystal Palace.
Thủ môn Dean Henderson cũng đang thúc giục Man Utd để anh sang Nottingham Forest theo dạng cho mượn. Henderson từng được kỳ vọng cạnh tranh vị trí chính thức trên tuyển Anh với Jordan Pickford, nhưng anh không chơi một phút nào cho Man Utd ở Ngoại hạng Anh mùa trước.
Vẫn còn nhiều trường hợp tương tự ở Ngoại hạng Anh, như Nathan Ake tại Man City, Joe Rodon ở Tottenham hay Alphonse Areola tại West Ham. Họ đang tìm cách cải thiện thời gian thi đấu trong nửa mùa giải trước mắt. Tiền đạo Wout Weghorst và thủ môn Nick Pope cũng lo ngại mất suất trên tuyển, khi vừa phải xuống hạng cùng Burnley. Những trường hợp như vậy cũng khiến họ tìm cách ra đi.
Tuy nhiên, cũng có những cầu thủ nhận được lời khuyên không nên chuyển nhượng trước thềm World Cup. Vài HLV đội tuyển như Martinez cho rằng cầu thủ thay đội bóng hè này có thể ảnh hưởng tới phong độ hoặc tâm lý. Chẳng hạn tiền đạo 21 tuổi Charles de Ketelaere đang được nhiều CLB Ngoại hạng Anh để mắt tới, nhưng anh chưa có ý định rời Brugge. Ngay cả những cầu thủ giàu kinh nghiệm cũng cần thời gian thích nghi với môi trường mới, trong khi World Cup chỉ còn gần năm tháng nữa.
“Tôi muốn khuyên các học trò nên cẩn thận trong giai đoạn này”, Martinez nói hồi đầu tháng 6/2022. “Chúng ta sẽ chơi World Cup vào mùa Đông lần đầu tiên, nên không có thông tin nào về việc điều đó ảnh hưởng thế nào đến cầu thủ. Nhưng việc thay đổi CLB luôn không rõ ràng về mức độ thành công. Cầu thủ phải thích nghi ngôn ngữ, văn hóa và lối chơi mới. Họ có nên đánh cược vào điều đó không, khi World Cup chỉ còn vài tháng”.
Martinez gợi ý rằng các cầu thủ vẫn có thể đổi CLB trong kỳ chuyển nhượng tháng 1/2023, sau khi World Cup khép lại. Ông hy vọng các tuyển thủ Bỉ sẽ không làm như thế ngay trong hè 2022.
Tiền vệ Bỉ Youri Tielemans gần như chắc chắn sẽ rời Leicester, khi anh đã bước vào năm cuối hợp đồng và không muốn gia hạn. Nhưng, trừ khi nhận được đề nghị từ một CLB ở Champions League, anh sẽ ở lại với môi trường quen thuộc tại Leicester trong 14 tuần nữa cho đến World Cup. Nếu thành công ở Qatar, giá trị của Tielemans sẽ tăng lên, cho phép anh thu hút nhiều đội bóng hơn trong tháng 1/2023.
Các CLB lại có những ưu tiên khác nhau. Các giám đốc bóng đá ở Ngoại hạng Anh đang tính đến phương án để những cầu thủ ít được thi đấu đi theo dạng cho mượn trong nửa mùa, hoặc cả mùa. Khi đó, họ sẽ có thể tích lũy thời gian thi đấu trước World Cup, đồng thời không ảnh hưởng nhiều đến sự nghiệp.
Những hợp đồng ngắn hạn như vậy là giải pháp kinh tế trong thời kỳ phí chuyển nhượng tăng phi mã. Các CLB Ngoại hạng Anh đã tiêu 1,3 tỷ USD cho kỳ chuyển nhượng hè 2021, theo thống kê của kiểm toán Deloitte. Nhưng con số đã giảm 11% so với cùng kỳ năm trước đó, và ở mức thấp nhất kể từ năm 2015. Lần đầu tiên tổng phí chuyển nhượng giảm hai năm liên tiếp kể từ giai đoạn 2008-2010.
“Mọi người đều nghĩ Covid-19 đã trôi qua, nhưng nó vẫn còn tác động tới chuyển nhượng bóng đá”, Fleischman nói. “Mọi người nghĩ năm nay sẽ có nhiều thương vụ mua đứt hơn, nhưng tình hình cho thấy các CLB vẫn ưu tiên mượn cầu thủ”.
Mấu chốt là nhiều đội bóng không có nhiều tiền mặt như trước. Khi đàm phán họ sẽ nghĩ rằng nếu không thể mua cầu thủ này ngay lập tức, họ vẫn có thể mượn với điều khoản lựa chọn hoặc bắt buộc mua đứt trong tương lai. Và vào tương lai, tình hình tài chính của họ sẽ ổn định hơn để chi trả phí chuyển nhượng đó.
Nhưng điều khoản như vậy gây rủi ro cho CLB bán cầu thủ. Hai bên phải thống nhất giá mua đứt ngay khi ký hợp đồng cho mượn. Nhưng nếu cầu thủ đó thể hiện tốt ở World Cup, giá trị của anh sẽ tăng cao và bên bán dễ bị hớ.
Ngoài mượn cầu thủ, CLB vẫn còn những lựa chọn chuyển nhượng miễn phí, ngay cả với những cầu thủ giàu danh hiệu như Gareth Bale hay Dani Alves. Cả hai đều cần thi đấu thường xuyên, trước khi dự kỳ World Cup cuối cùng trong sự nghiệp. Alves vừa hết hợp đồng với Barca và đang tìm chỗ đứng mới. Bale cũng xem xét khả năng về Cardiff chơi bóng ở Hạng nhất Anh. Trung vệ Diego Godin cũng muốn thay đổi CLB ở Argentina để được chơi cho Uruguay tại World Cup.
Những hợp đồng như thế sẽ chỉ kéo dài khoảng sáu tháng, giúp các bên chủ động hơn cho kỳ chuyển nhượng được cho là quan trọng sau World Cup.
Các đội bóng cũng đang phải tính xa hơn, cho cả mùa giải. Ngoại hạng Anh sẽ trở lại ngay sau khi World Cup kết thúc, và những cầu thủ tiến sâu tại World Cup sẽ cần nhiều thời gian nghỉ ngơi hơn. Liệu đội bóng có chấp nhận mất các trụ cột trong vài trận đấu. Nhưng cũng có khả năng cầu thủ sẽ đề nghị thi đấu liền mạch, khi đó rủi ro của đội bóng sẽ giảm xuống.
“Liệu các đội có đủ lực lượng sau World Cup không”, Fleischman nói tiếp. “Liệu họ có cần mượn cầu thủ cho nửa sau mùa giải không? Liệu họ có gọi về những cầu thủ đang được cho mượn không? Liệu họ có cần chuẩn bị một đội hình dày hơn cho mùa 2022-2023 không? Và nếu cần, họ sẽ tập trung vào kỳ chuyển nhượng tháng 1/2022. Nhưng vấn đề là họ cần lên kế hoạch dài hơi ngay từ lúc này”.
Những vấn đề trên chỉ gói gọn về thể lực cầu thủ. Vẫn còn yếu tố quan trọng là cảm xúc. Thông thường sau mỗi giải cấp đội tuyển, cầu thủ sẽ có thời gian nghỉ ngơi để giải khuây, và trở lại cho mùa giải mới. Nhưng lần này họ sẽ không có thời gian làm vậy. Nếu cầu thủ chơi không tốt ở World Cup, hoặc đội tuyển bị loại sớm, họ có thể mất tự tin.
Minh chứng dễ thấy là tiền đạo Mohamed Salah trở lại chơi cho Liverpool mùa trước, sau khi Ai Cập thua Senegal ở chung kết giải châu Phi, và sau đó là trận tranh vé vớt tới World Cup. Phong độ của anh tụt dốc, với chỉ bốn bàn trong 14 trận cuối mùa cho Liverpool.
Salah sẽ bước vào mùa giải 2022-2023 mà không cần lo lắng nhiều, khi Ai Cập không được dự World Cup. Nhưng với những cầu thủ khác, họ cần nhanh chóng tìm ra nước đi tiếp theo trước khi kỳ chuyển nhượng hè khép lại.
Hoàng An (theo Athletic)