Bên cạnh khát vọng cá nhân, ý định sang châu Âu thi đấu của tiền vệ Nguyễn Quang Hải còn là sự dấn thân cần được ủng hộ của nền bóng đá Việt Nam.
Sự hoài nghi dành cho quyết định của Quang Hải là không ít. Đầu tiên là yếu tố đẳng cấp. Đội tuyển Việt Nam có thể vào đến vòng loại cuối cùng của World Cup – khu vực châu Á và vị trí giàu tính cạnh tranh trong top 16 châu lục, nhưng đó là chất lượng của tập thể, trong một thời điểm và ở một không gian thi đấu nhất định. Trên khía cạnh cá nhân, đến nay chỉ Lê Công Vinh đã thi đấu vài trận tại giải vô địch Bồ Đào Nha trong một chuyến Tây du ngắn ngủi không để lại nhiều dư vị đẹp. Những cầu thủ khác, từ Văn Hậu đến Công Phượng, Xuân Trường và thậm chí Đặng Văn Lâm… đều chưa thể hiện được tính cạnh tranh đủ mạnh để ra sân, chứ chưa nói đến việc thi đấu thường xuyên.
Quang Hải có gì khác? Hoàn toàn không. Anh cũng chỉ là một cầu thủ Việt Nam, xuất thân trong môi trường V-League, có thể hình thấp bé và chưa có kinh nghiệm thi đấu nước ngoài. Điều này đồng nghĩa Quang Hải cũng có thể bị “sốc văn hóa”, chỉ phù hợp cho một số môi trường nhất định nếu sang châu Âu thi đấu. Và sự thất bại của những cầu thủ Việt Nam trước đó là một điểm trừ khiến Quang Hải chịu sự phán xét khắt khe hơn ở một đội bóng có trình độ cao.
Nhưng vì sao quyết định xuất ngoại của Quang Hải cần được ủng hộ? Để trả lời, trước tiên cần giải đáp một câu hỏi khác: Quang Hải ở lại thì được gì? V-League là một chiếc áo quá chật với anh sau ba lần vô địch. Đành rằng có nhiều hồ nghi về việc trình độ của Quang Hải có trụ nổi khi ra nước ngoài thi đấu hay không, nhưng có một điều chắc chắn, nếu đá tại V-League thì những thứ phát triển nơi Quang Hải chỉ có thể là những… chấn thương. Từ 2018, Quang Hải đã là trụ cột ở đội tuyển quốc gia, chơi bóng ở đội thống trị V-League suốt năm năm gần đây và cũng thi đấu thành công ở tất cả giải đấu quan trọng nhất như Asian Cup, vòng loại World Cup, AFC Champions League… Để Quang Hải có thể đạt thêm những cột mốc cá nhân, thì những tập thể mà anh đang thi đấu cũng phải có triển vọng thành tích cao hơn. Nhưng đó là điều hầu như không thể ở tương lai gần. Hà Nội còn làm được gì hơn ngoài V-League, và đội tuyển Việt Nam có vượt quá được vòng loại thứ ba World Cup? Vì thế, xuất ngoại là lựa chọn gần như duy nhất cho Quang Hải.
Lý do kế tiếp, đó là trạng thái chơi bóng của tiền vệ này. Tuổi 24 là vừa đủ chín chắn, bản lĩnh chơi bóng mà vẫn còn thời gian để chấp nhận một số thất bại và làm lại. Quang Hải không còn thiếu bất kỳ thành tích cá nhân nào trong nước nên anh không cần “gồng mình” để tìm kiếm một thành công nhanh chóng ở nước ngoài để khẳng định bản thân. Đó là một trạng thái tâm lý tốt hơn nhiều so với lúc Công Vinh, Công Phượng sang Bồ Đào Nha, Áo khi chưa có danh hiệu vô địch quốc gia, hay Văn Hậu đến Hà Lan lúc còn quá trẻ. Những thất bại của người đi trước, cộng với sự am hiểu bản thân, sẽ giúp Quang Hải có thêm kiên nhẫn.
Vị trí thi đấu của Quang Hải cũng là điểm cộng. Có nhiều nơi để thi đấu và có ít hơn sự va đập về mặt hình thể nếu so với các vị trí có tính khu biệt cao ở hàng thủ và hàng công. Trong số các cầu thủ Đông Nam Á từng xuất ngoại, không phải tự nhiên mà Chanathip thành công nhất, nếu không nhờ đến vị trí sở trường của tiền vệ người Thái Lan. Nhìn rộng hơn, đa phần cầu thủ gốc Á nếu thành công tại châu Âu thì thường chơi ở các vị trí có thiên hướng tấn công chứ khó cạnh tranh ở những vị trí từ vòng tròn trung tâm trở xuống.
Và cuối cùng, ủng hộ cho Quang Hải xuất ngoại cũng bởi vì bóng đá Việt Nam cần kiên trì những thử nghiệm. Sẽ chẳng có một nền bóng đá nào tự tin vào việc tiến lên nhóm đầu châu Á nếu không có cầu thủ nào thành công ở môi trường đẳng cấp cao hơn. Người Thái Lan đến bây giờ vẫn tự tin họ là “số 1 Đông Nam Á” cũng vì những gì mà cầu thủ của họ đã làm được tại J-League. Tung hô sự phát triển của bóng đá Việt Nam sẽ vô nghĩa nếu cầu thủ chỉ loanh quanh chơi bóng trong nước và các CLB chỉ ngụp lặn ở AFC Cup thay vì Champions League. Việt Nam đã có những người tiên phong, và thất bại, nhưng không có nghĩa rằng cầu thủ Việt Nam không đủ trình độ để chơi bóng ở Nhật Bản hay châu Âu.
Tuy nhiên, đi thật xa mà không thể thi đấu thì có khác gì ở V-League mà ngồi dự bị hạng sang. Cho nên, điều quan trọng nhất không phải là Quang Hải xuất ngoại được hay không, mà là anh nên đến đâu để vừa có không gian phát triển tài năng mà vẫn có điều kiện ra sân, để đem đến những số liệu chứng minh chuyến phiêu lưu đó là thành công hay thất bại.
Song Việt